Din, Güzel Ahlâktır!

Bir kandil düşünün. İçi islemiş, dışı

tozlanmış ve fitilinin yanan kısmı kesilmemiş. Bu bakımı yapılmamış ve körleşmiş kandil dışarıya ne kadar ışık verebilir ki?!

İşte aynen bu misalde olduğu gibi, İslam ahlakı ile ahlaklanmamış kimsede böyle kör bir kandil gibidir! Oysa mümin tevhid ile birlikte İslam ahlakıyla ahlaklanmış olmalıdır. Öyleki hem kendisine hemde etrafına faydalı olup, sahip olduğu dini temsil edebilsin!

İslam'ın teşvik ettiğini yerine getirip zemmettiğinden sakınmak için müminin güzel ahlak ile ahlaklanması ve kötü ahlaktan uzak durması gerekir. Çünkü müşrikler de olan ahlakî bir zafiyet veya ahlakî bir problem ciddi manada eleştirilmezken, mümin İslam'ı temsil ettiği için hemen eleştirilir. Küçük bir hatası insanlar tarafından abartılır. Sigara içmek haramdır. Sıradan bir insanın sigara içmesi insanlar tarafından ciddi manada eleştirilmeyip normal karşılanırken, mümin içtiği zaman ciddi manada eleştirip tepki verilir.

AHLÂK SABİT DEĞİLDİR, DEĞİŞTİRİLEBİLİR

“Halk” kelimesi insanın bedenî yaratılışını ifade eder. Manevi yaratılış ise “hulk” kelimesi ile anlatılır. Ahlâk “hulk” kelimesinin çoğuludur. Yani ahlâk; “manevi yaratılışlar manzumesi” gibi bir anlam taşımaktadır. İnsan fiziksel yönüyle ebeveynine veya akrabalarına benzeyebildiği gibi ahlâkî özellikleri ile de benzeyebilir. Fakat ahlâk kalıtsal değildir. Değişebilir. Dolayısı ile bir insan “ne yapayım ben böyleyim, beni böyle kabul edin!” diyemez. Bu kötü ahlâkta ısrar etmekten başka bir şey değildir. İnsan istedikten sonra hasletlerinin mecrasını değiştirilebilir. 

Bir insan belki kıskanç olabilir. Fakat öğrendiği hakikatler ve İslâm terbiyesi gereği hasedini gıptaya çevirerek güzel insanların güzel hallerini arzu eder.

Kimi insanda da kendini aciz düşürecek derecede düşmanlık hisleri bulunabilir. İllaki birilerine düşman olmak ister. Aldığı İslâm terbiyesi ile bu hissini mümin kardeşleri ve arkadaşları üzerinde değil, kendini daima şerre sevk edip cennetten uzaklaştıran şeytan ve şeytanın arkadaşlarına yönelik istimal edebilir.


 Yani İslâm terbiyesi ile hırs azime, inat sebata, gurur vakara vs. dönerek kötü ahlâk güzel ahlâka inkılâp etmiş olur.

İnsaflı olmak, insanların hatasını görmemek, hüsnü zan etmek, su-i zandan kaçınmak, arkadaşlarının eziyetlerine göğüs germek, onlardan şikayetçi olmamak, hep kendi ayıp ve kusurlarıyla meşgul olmak, kendi nefsini kınamak, güler yüzlü olup, herkesle yumuşak konuşmak güzel ahlâkın en bariz alametlerindendir.

Güzel ahlâklı kimse, edeplidir az konuşur, hatası azdır, gıybet etmez, Allah için sever, Allah için buğzeder, emanete riayet eder, komşu ve arkadaşını korur. Bütün hasletlerin başı ise hayadır.

Katade oğlu Umeyr der ki: Bir adam: “Hangi Mü’minin imanı daha kamildir?” deyince de: Rasulullah (sav): “Ahlâkı en güzel olanların imanıdır” buyurdu. (Taberani) İki haslet vardır ki, mü’minde bir araya gelmezler: Cimrilik ve çirkin ahlâk. (Ebu Davud, Tirmizi, Nesei, İbn-i Mace) 

Mü’ minlerin iman bakımından en olgun olanları, ahlâkı en güzel olanlarıdır. En hayırlılarınız kadınlarına en hayırlı olanınızdır. (Ebu Davud)

Güzel ahlaklı olmamızı bize emreden Allah Rasûlü, bunun faziletlerini ve faydalarını da beyan etmiştir ki kişi buna daha fazla önem versin.

En hayırlı Müslüman olmak için güzel ahlaklı olmak gerekir... Allah ve Rasûlü Müslümanın en hayırlı özelliklerini Kur'an ve Sünnet'te açıklamışlardır. Müslümanın en hayırlı özelliklerinden bir tanesi de güzel ahlaklı olmasıdır. 

Abdullah b. Amr b. As'tan radıyallahu anh rivayet edildiğine göre şöyle demiştir:' ''Rasûlullahçirkin söz söyleyen ve çirkinliğe yeltenen biri değildi. O şöyle derdi : 'Sizin en hayırlarınız ahlakı en güzel olanlarınızdır.' " (Buhari, Müslim)

Kıyamet günü kulun terazisinde en ağır amel güzel ahlaktır... Kıyamet günü terazi kurulduğu zaman herkes hayır amellerinin daha ağır basmasını isteyecektir. Bunun olabilmesi için dünyadayken bunun hazırlığının yapılması gerekir. Bunun yollarından bir tanesi de güzel ahlaktan geçer.

Güzel ahlakın sayesinde gündüz oruç tutan gece ibadet eden kişilerin derecelerine ulaşabilirsin... Geceleri kaim gündüzleri saim olmak sahabenin temel özelliklerinden bir tanesi idi. Bu gün sen de bunu yapıp onların aldığı ecri alabilirsin. Eğer yapamıyorsan üzülme ahlakını güzelleştirerek bu mertebeye ulaşabilirsin. 

Aişe'den radıyallahu anh rivayet edildiğine göre şöyle demiştir:" Rasûlullah'tan işittim şöyle buyurdu: 'Mümin, güzel ahlakı sayesinde, gündüz oruç tutup gece ibadet eden kişilerin derecesine ulaşır.' " (Ebu Davud)

Cennete gidip ve cennetin en üst mertebesinde bir evinin olmasını ister misin? Eminim ki herkesin bu soruya vereceği cevap evet olacaktır. Eğer gerçekten istiyorsan şu hadisleri uygula ve güzel ahlakınla istediklerini elde et. Ebu

 Hureyre'den radıyallahu anh rivayet edildiğine göre Rasûlullah şöyle demiştir:" Rasûlullah'a insanların cennete girmesine en çok sebep olan şey soruldu: 'Takva ve güzel ahlak' buyurdu. İnsanların cehenneme en çok girmesine sebep olan şey soruldu: 'Ağız ve avret yeri' buyurdu." (Tirmizi)

Ebu Umame El-Bahili'den radıyallahu anh rivayet edildiğine göre Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyuruyor:" Haklı da olsa tartışmayı terk eden kişiye cennetin kenarında bir ev verileceğine kefilim. Şaka da olsa yalanı terk eden kişiye cennetin ortasında bir ev verileceğine kefilim. Ahlakı güzel olan kişiye de cennetin en yüksek yerinde bir ev verileceğine kefilim." (Ebu Davud)

Rasûlullah'ın en çok sevdiği ve ona kıyamet günü en yakın olanlardan mı olmak istiyorsun? Eğer çok istiyorum diyorsan şu hadisi dinle ve uygula:

Cabir'den radıyallahu anh rivayet edildiğine göre Nebi sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:" İçinizde en çok sevdiğim kişiler ve kıyamet günü bana en yakın olan kişiler ahlakı en güzel olanlarınızdır.'' (Tirmizi) 

Suyun buzu erittiği gibi, güzel ahlâk da günahları eritir. (Yok eder.) Kötü ahlâk da, sirkenin balı bozduğu gibi (güzel) amelleri bozar. (Taberani)

Netice itibariyle, Kişi ancak Kur'an'ın istediği ahlakla ahlaklanırsa güzel ahlak sahibi olabilir. Bunun olabilmesi için Kur'an-ı Kerim'de zikredilen güzel ahlak çeşitlerini bilmesi gerekir. Kur'an-ı Kerim bize güzel ahlakı öğretirken farklı metotlar izler. Bazen onu emreder… Bazen yapmayanları kınar… Bazen de örnek olan insanların hayatlarını beyan ederek teşvik eder…